Nhịn ăn gián đoạn để giảm cân có ảnh hưởng đến sức khỏe?

Nếu bạn tìm hiểu về giảm cân hoặc muốn trở nên khỏe mạnh hơn, có lẽ bạn đã bắt gặp cụm từ: nhịn ăn gián đoạn.

Trong vài năm qua đã có hàng nghìn người ủng hộ phương pháp nhịn ăn gián đoạn, từ những người nổi tiếng đến những người đam mê thể dục. Họ khẳng định cách ăn này giúp họ giảm cân tốt hơn các phương pháp ăn kiêng khác. Cùng tìm hiểu để biết liệu phương pháp này có thực sự giúp bạn giảm cân?

1. Nhịn ăn gián đoạn giảm cân nhưng có thực sự tốt?

Có nhiều kiểu nhịn ăn gián đoạn khác nhau, bao gồm nhịn ăn cách ngày (bạn nhịn ăn hoặc hạn chế lượng calo cách ngày), chế độ ăn kiêng 5:2 (ăn bình thường 5 ngày một tuần, sau đó nhịn ăn hoặc hạn chế lượng calo trong 2 ngày ), và ăn uống theo giới hạn thời gian (trong đó bạn ăn tất cả lượng calo trong ngày trong một khoảng thời gian nhất định, chẳng hạn như chỉ ăn trong 8 giờ, sau đó nhịn ăn trong 16 giờ). Nhưng chưa có nghiên cứu nào cho thấy việc nhịn ăn gián đoạn tốt hơn chế độ ăn kiêng thông thường.

Nhiều người thấy việc nhịn ăn gián đoạn linh hoạt và dễ thực hiện hơn các chế độ ăn kiêng khác.

Nhịn ăn gián đoạn làm giảm lượng thức ăn bạn nạp vào nhưng nó cũng có nhược điểm. Phương pháp này vừa làm giảm khối lượng hoạt động thể chất, vừa làm giảm mức độ gắng sức của chúng ta khi tập luyện.

Điều này đúng bất kể bạn thực hiện kiểu nhịn ăn gián đoạn nào. Các chuyên gia nhận thấy rằng khi lượng calo hấp thụ giảm đáng kể - ngay cả trong một khoảng thời gian ngắn - cơ thể sẽ thích nghi bằng cách giảm lượng calo sử dụng trong khi tập luyện. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu không hoàn toàn chắc chắn tại sao điều này lại xảy ra.

Mặc dù điều này có thể không nhất thiết ảnh hưởng đến việc giảm cân, nhưng mức độ hoạt động thể chất thấp hơn có thể gây ra những tác động tiêu cực khác đối với sức khỏe.

Ví dụ, một nghiên cứu nhịn ăn cách ngày gần đây đã phát hiện ra rằng thậm chí chỉ trong 3 tuần thực hiện chế độ ăn kiêng này đã làm giảm mức độ hoạt động thể chất và dẫn đến mất khối lượng cơ nhiều hơn so với chế độ ăn kiêng hạn chế calo hàng ngày. Chế độ ăn kiêng nhịn ăn cũng kém hiệu quả hơn so với chế độ hạn chế calo hàng ngày để giảm béo.

Tập luyện sức đề kháng (chẳng hạn như nâng tạ) có thể giúp ngăn ngừa mất cơ do nhịn ăn gián đoạn.

TS. Lê Thị Thùy Dung - Đại học Y Hà Nội cho biết: Khi nhịn ăn kéo dài có thể cân nặng giảm xuống nhưng các hoạt động bình thường của cơ thể sẽ bị hạn chế. Người nhịn ăn dễ bị mệt, giảm sức bền, sự tập trung và trí nhớ; gây tâm trạng tiêu cực, rối loạn giấc ngủ.

Khối lượng cơ rất quan trọng vì nhiều lý do, bao gồm điều chỉnh lượng đường trong máu và duy trì thể chất khi chúng ta già đi. Vì vậy, tốt nhất nên tránh các chế độ ăn kiêng gây mất cơ bắp. Tuy nhiên, kết hợp nhịn ăn gián đoạn với các chương trình tập thể dục chẳng hạn như rèn luyện sức đề kháng với các bài tập tạ có thể giúp mọi người duy trì khối lượng cơ nạc tốt hơn đồng thời khuyến khích giảm mỡ.

2. Những đánh giá khác của phương pháp nhịn ăn gián đoạn

Thật dễ dàng để thấy sự hấp dẫn của việc nhịn ăn gián đoạn như một phương pháp giảm cân. Nó không chỉ đơn giản mà còn linh hoạt, có thể dễ dàng thích ứng với mọi người và không yêu cầu bạn phải loại bỏ thức ăn hoặc đếm lượng calo. Nhưng bất chấp sự phổ biến của nó, việc nhịn ăn gián đoạn có thể không thực sự tốt hơn các phương pháp ăn kiêng khác với mục đích giảm cân.

Mặc dù việc nhịn ăn gián đoạn có thể không phải là một giải pháp thần kỳ khi nói đến việc giảm cân, nhưng nó vẫn được đánh giá là có thể có những lợi ích sức khỏe khác.

Một đánh giá gần đây về việc nhịn ăn gián đoạn cho thấy phương pháp này có thể giúp cải thiện huyết áp, độ nhạy insulin (cơ thể điều chỉnh lượng đường trong máu hiệu quả như thế nào) và giảm mức cholesterol xuống mức tương tự như việc hạn chế lượng calo hàng ngày.

Có khả năng hiệu ứng này là do giảm cân. Nhưng việc ăn uống hạn chế thời gian sớm cũng đã được chứng minh là cải thiện một số dấu hiệu về sức khỏe, chẳng hạn như độ nhạy insulin, một yếu tố nguy cơ chính đối với bệnh đái tháo đường type 2. Những cải tiến này thậm chí còn được ghi nhận khi áp dụng phương pháp này mà không cần giảm cân.

Điều này có thể là do trong trạng thái nhịn ăn làm tăng lượng mỡ đốt cháy trong cơ thể. Thật thú vị, tập thể dục trong khi nhịn ăn cũng có thể giúp bạn đốt cháy nhiều chất béo hơn và cải thiện độ nhạy insulin.

TS. Lê Thị Thùy Dung lưu ý, việc giảm cân nên được thực hiện một cách an toàn, nhờ việc điều chỉnh chế độ ăn nhưng cần duy trì nguyên tắc ăn đa dạng, đúng giờ, tăng cường tập luyện thể thao để tiêu hao năng lượng, đạt được sự săn chắc của cơ thể, cải thiện sức bền và chức năng của các cơ quan tim phổi, tiêu hóa,…

Tuy nhiên, đối với những người có thể trạng kém, người có bệnh mạn tính hoặc bắt buộc ăn theo chế độ ăn bệnh lý nếu cần giảm cân phải chú ý tuân thủ một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, phù hợp theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng.